REİGHT FORWARDER (NAVLUN KOMİSİYONCUSU), SHIP BROKER(GEMİ KOMİSYONCUSU), NVOCC (NON VESSEL OPERATİNG COMMON CARRİER) ve ARMATÖR KİMDİR?
Taşımacılık sektörü kabaca tabirle, bir malın ya da hizmetin nakliye edilmesi sürecine verilen addır. Burada karşımıza en basit haliyle; gemi, kargo, liman, konteyner gibi kavramlar çıkmaktadır. Saydığımız bu kavramlar taşımacılık endüstrisinin en çok bilinen ve vazgeçilmez unsurlarıdır. Burada çok bilinmeyen fakat taşımacılık sektörünü ticarileştiren, bir endüstri haline getiren bazı unsurlar mevcuttur. Bunlara navlun komisyoncuları, gemi komisyoncuları, gemi dışı işletme ortak taşıyıcıları ve armatörler örnek olarak gösterilebilir.
Bir malı ya da hizmeti taşımak gümrük prosedürlerinden yasal düzenlemelere; navlun maliyetinden gemi tedariğine kadar geniş bir alanı kapsar. İşte tam da bu geniş alanda taşımacılığı ticarete dönüştüren kişi ya da şirketler karşımıza çıkar.
FREİGHT FORWARDER (NAVLUN KOMİSİYONCUSU) KİMDİR? NE İŞ YAPAR?
Freight forwarder ya Türkçe tanımıyla navlun komisyoncusu, malları üreticiden bir pazara, müşteriye veya nihai dağıtım noktasına götürmek için bireyler veya diğer şirketler için gönderiler düzenleyen kurum ya da kişilerdir. Navlun komisyoncuları, hava taşımacılığı, okyanus taşımacılığı ve kamyon taşımacılığı dahil olmak üzere birden fazla taşıma yöntemini kullanır. Bu komisyoncular; paketleme, belge hazırlama, gümrükleme, depolama, konsolidasyonlar, dekonsolidasyonlar ve kargo sigortası gibi hizmetler sağlayarak küresel ticari nakliye lojistiğinde hayati bir rol oynarlar.
Malların dünya çapında nakliyesi karmaşık ve tehlikeli bir süreçtir. Bu nedenle navlun komisyoncularının sunduğu hizmetler ticaret için çok önemlidir.
Navlun komisyoncularının amacı
Aracı olarak çalışan navlun komisyoncuları, müşterileri için en iyi anlaşmayı elde etmek amacıyla farklı acentelerle yük taşımacılığı fiyatlarını ve hizmetlerini araştırmaktan, karşılaştırmaktan ve müzakere etmekten sorumludur. Bu komisyoncular, uzmanlıkları sayesinde nakliye maliyetlerini optimize edebilir, kargolama sürelerini azaltabilir ve gönderilerin son varış noktasına güvenli ve zamanında ulaşmasını sağlayabilir. Navlun komisyoncuları, malların hareketini düzenlemenin yanı sıra gümrük, kargo sigortası, ihracat ve ithalat evrakları gibi ilgili belgeleri de yönetirler.
Navlun komisyoncularının özellikleri
Navlun komisyoncuları, hem yurt içinde hem de uluslararası alanda farklı yük taşımacılığı türleri hakkında kapsamlı bir bilgiye sahip olmalıdır. Bu komisyoncuların gümrük sürecini kontrol edebilmesi için çalıştığı ülke ya da ülkelerin çeşitli yönetmeliklerini ve yasalarını ayrıntılı bir şekilde bilmesi gerekir.
Navlun taşımacılığı, baskı altında ve hızla değişen ortamlarda çalışma becerisi gerektiren dinamik, hızlı tempolu bir alandır. Bir navlun komisyoncusunun hizmetleri, mallar sevk edildikten sonra sona ermez. Bu komisyoncular, malların varış noktasına güvenli bir şekilde ulaşmasını sağlamak için nakliye sırasında durumunu değerlendirerek kargoyu yakından izlemeye devam etmelidirler. Bu, nakliye şirketlerinin sürekli olarak en son teknoloji ve güvenlik standartları konusunda güncel kalması gerektiği anlamına gelir.
GEMİ KOMİSYONCUSU (SHIP BROKER)
Ship broker ya da Türkçe tanımıyla Gemi komisyoncusu, bir gemi satın alım veya satış işlemlerini yöneten ve tescil eden bir kişi ya da kurumdur. Gemi komisyoncusu, gemi sahiplenme veya satış sürecinde aracı olarak hizmet verir. Bu komisyoncular, satış işlemleriyle ilgili tüm yasal ve teknik ayrıntıları yönetir. Gemi komisyoncusu, genellikle bir gemi satın alım veya satış işleminin tamamlanmasından sonra da tescil işlemlerini yönetir ve gemi satışından elde edilen parayı muhasebeleştirir.
Gemi komisyoncusu, denizcilik endüstrisinde gemi alıcıları ve satıcıları arasında çok önemli bir aracı görevi görür. Gemi komisyoncuları, deneyimlerinden ve denizcilik uzmanlıklarından yararlanarak, ticari şartların karşılanmasını sağlarken her bir taraf adına gemi alım satımını kolaylaştırabilir.
Profesyonel gemi komisyoncusu, deniz hukuku ve gemilerin yanı sıra sözleşme müzakeresi ve yönetimi konusunda eğitim almıştır.
Denizcilik sektöründe artık bir gemi komisyoncusunun alıcı ve satıcılar için sadece aracılık yapması yeterli değildir. Bugün, gemi komisyoncuları, teknik araştırmalar ve dokümantasyondan gemi kiralamaya, piyasa raporları ve güncellemelerine kadar geniş bir hizmet yelpazesinde görev yürütmektedirler.
Kapsamlı bir iletişim ağı kuran gemi komisyoncularının günlük faaliyetlerinin büyük bir kısmı, uluslararası gemi acenteleri, sahipleri, kaptanları, alıcıları ve diğer endüstri profesyonelleriyle ağ kurmayı içerir. Bu komisyoncular, tüm yasal belgelerin yerinde olmasını ve tüm sözleşme anlaşmalarının hem alıcıların hem de satıcıların beklenti ve gereksinimlerini karşılamasını sağlamak için genellikle denizcilik avukatları ve danışmanları ile çalışır.
NVOCC (NON VESSEL OPERATİNG COMMON CARRİER)
Gemi Dışı İşletme Ortak Taşıyıcı (NVOCC), kendi gemilerine sahip olmadan uluslararası deniz taşımacılığı forwarding hizmetleri sağlayan bir şirketlere verilen addır.
Bir NVOCC kendi adına kargo taşımak için gemi işleten taşıyıcılarla sözleşme yapar. NVOCC, nakliyeci ile taşıyıcı arasında bir tür aracı görevi görerek, kargo alanı rezervasyonu, müzakere fiyatları, konşimento düzenleme ve dokümantasyon işlemleri gibi bir dizi hizmet sunar.
NVOCC’ler, uluslararası kargo taşımak isteyen nakliyeciler için bir dizi seçenek sunarak küresel lojistik endüstrisinde önemli bir rol oynamaktadır.
NVOCC, ulaşım endüstrisinde bir hizmet sağlayıcı olan Gemi Dışı Çalışan Ortak Taşıyıcı anlamına gelir. Bu hizmet, müşterilerine rekabetçi bir hizmet sunmak için hem okyanus taşıyıcılarının hem de nakliye komisyoncularının işlevlerini birleştiren, endüstrinin nispeten yeni bir parçasıdır. NVOCC’ler, nakliyecilerden ve alıcılardan, aracılar ve acenteler yoluyla, nakliye sürecinin temelini oluşturan çeşitli modalitelere kadar, tüm nakliye yaşam döngüsünün yönetilmesinde önemli bir rol oynar.
Okyanus taşıyıcılarının aksine, NVOCC’ler; koordinasyon, birleştirme; güvenli, verimli ve uygun maliyetli bir şekilde taşıma işlemleri gibi tedarik zincirinin tüm yönlerine dahil olurlar.
ARMATÖR KİMDİR, NE İŞ YAPAR?
Armatör kısaca, ‘bir veya daha fazla gemiye sahip olup bunların işletilmesinden ve bakımından sorumlu olan kişi veya şirket’ olarak tanımlanabilir. Armatörler gemi sahibi olup bunları işletmenin yanı sıra mürettebatın işe alınması, kargo taşımacılığının yönetilmesi ve gemi operasyonlarının mali yönlerinin denetlenmesi ile ilgili süreçlere de dahil olabilirler. Armatörler, yük gemileri, yolcu gemileri, petrol tankerleri ve balıkçı tekneleri dahil olmak üzere çeşitli gemilere sahip olabilir. Bu kişi ya da şirketler, gemilerini mal, yolcu taşımak veya balık tutmak gibi çeşitli amaçlarla işletebilir.
Bir armatör, dünyadaki ticari malların büyük bir bölümünü taşıyan gemilerin mülkiyetinden, işletilmesinden ve bakımından sorumlu olarak günümüzün küresel ekonomisinde inanılmaz derecede önemli bir role sahiptir. Armatörler, işletilmesi ve bakımı, mürettebatı ve yük seçimi dahil olmak üzere, bir gemiye sahip olmanın idari ve teknik yönlerinden sorumludur.
Kısacası, armatörler, gemi operasyonlarının tüm idari, teknik ve operasyonel yönlerinden tam sorumluluk alırlar ve bu nedenle günümüzün küresel ekonomik sistemleri için kritik öneme sahiptir. Bu nedenle, gemi sahipleri, güvenlik ve diğer düzenleme standartlarını karşılarken operasyonlarının kârlılığını optimize etmek için yüksek düzeyde bir yönetimsel, mali, yasal ve seyir zekasına sahip olmalıdır.